BİR MÜZİK RAPORUNUN BİZE ANLATTIKLARI
ABD piyasa gözlemcisi Luminate şirketinin 2023 Yıl Ortası Raporuna nazaran, global müzik sanayisi üç ayda 1 trilyon dinlemeyi aştı. Bu sayılar ile bir evvelki yılın, bir takvim yılındaki rekoru aşılmış oldu. Global seviyedeki dinlemeler ise geçen yıla nazaran %30,8 arttı ve bu, giderek artan memleketler arası müzik piyasasının bir yansıması olmuş üzere gözüküyor. Luminate, ABD’li müzik dinleyicilerinin beşte ikisinin İngilizce dışındaki bir lisanda müzikten keyif aldığını tespit etmiş. Ayrıyeten ABD’li müzik dinleyicilerinin %69’u ABD dışından gelen sanatkarların müziklerinden keyif alıyormuş. Rapora nazaran, İspanyolca, Fransızca, Japonca, Korece, İtalyanca, Almanca ve Arapça, ABD’li müzik dinleyicileri ortasında ilgi görüyormuş. Bu araştırma Türkiye’de yapılsa Arapça birinci sıralarda çıkmasa bile kesinlikle listeye girerdi. Ayrıyeten, birinci 10.000 müzik içinde İspanyolca müziğin hissesi 2021 yılından bu yana %3,6 artarken, tıpkı devirde İngilizce müziğin hissesi %4,2 düşmüş gözüküyor. Özet olarak Luminate’in raporuna nazaran, dünyanın en büyük müzik pazarı olan ABD’de müzik piyasası kıymetleri %13,5 artarak 2023 yılının birinci yarısında 616,5 milyara ulaştı. En fazla dinleme büyümesine sahip milletlerarası pazar, geçen yılın tıpkı devrine nazaran ses ve görüntü akışlarında %107’lik bir artışla Asya oldu. Latin Amerika %70, Avrupa ise %57 oranında arttı.
DOĞRULANMIŞ BİLGİLER ÇOK ÖNEMLİDİR
Bu raporun anlattığı en değerli husus ise İngilizce olarak seslendirilen müziklerin global hakimiyetinin gitgide eridiği. Ayrıyeten tekrar bu rapora nazaran ABD’de plak satışları 2023 yılının birinci yarısında %21,7 oranında artmış. Luminate, Nielsen ve SoundScan’in halefi olan bir şirket. Kısa mühlet içerisinde 47 ülke için daha data sunmaya başlayacak. Luminate CEO’su Rob Jonas raporu özetlerken şunları söyledi: “Özellikle müzik sanayisinin daima büyüyen global tabiatı göz önüne alındığında, kültürel trendlerdeki değişimlerin kim tarafından, nerede ve neden olduğunu anlamak için doğrulanmış bilgiler çok önemlidir” diyor.
Luminate şirketi, bu araştırmaların Türkiye ayağını açıklasa da bizler de sonuçları görsek diye düşünmeden edemiyorum. Ülkemizdeki müzik piyasası son yıllarda “hit” bir müzik ya da müzikler çıkaramadığı üzere son derece amatör şahıslar tarafından yönetim ediliyor. Hal bu türlü olunca “hit” müzik çıkarmayı bir yana bırakın, hakikat düzgün müzik çıkarma ihtimali de son derece azalmış oluyor. Bir mühlet evvel Memleketler arası Fonografi Sanayisi Federasyonu(IFPI) raporuna nazaran ülke tahlilleri kısmında Türkiye’nin dünya müzik kesimi içinde 33. sırada olduğu belirtilmişti. Bu kadar kalitesizliğe karşın 33. sıra yeniden yeterli bir sıralama üzere gözüküyor. Türkiye’nin pazar büyüklüğünün 55,4 milyon dolar büyüme suratının ise % 52,1 olduğu açıklanmıştı. Tıpkı raporda piyasayı domine eden birinci 10 ülke ise sırasıyla Amerika Birleşik Devletleri, Japonya, Birleşik Krallık, Almanya, Fransa, Güney Kore, Çin, Kanada, Avustralya ve Hollanda halinde sıralanmıştı. Elbette ortadan geçen 3 yıl içerisinde sayılarda değişmiştir. Lakin ülkemizdeki müzik piyasasının çok da büyük bir evre kaydedemediğini iddia etmek güç değil.
LİYAKATSİZLİK VE MÜZİK PİYASAMIZ
Sosyal medya içerik üreticilerine bakarsanız, birtakım plak şirketlerine bakarsanız, birtakım prodüktörlere bakarsanız, birtakım müzikçilere ve menajerlerine bakarsanız şu cümleleri duyarsınız; “sürekli ve süratle büyüyen dijital müzik, müzik tüketiminin en yüksek mecrası olma yolunda”. Müziğin vefat fermanını imzalamanın bir öteki ismi bu olsa gerek… Dahası var… Ülkemizde promosyon kültürü bitmez. Müzik bundan geri kalır mı? Elbette kalmaz. Dijital müzik platformu ödemenizin 50 katı mil armağan eden havayolu şirketleri mi ararsınız? Yoksa dijital oyun ve müzik platformlarında harcadığınız kadar bonus veren şirketler mi? Bu kampanyalar bana evvelden gazete kuponları ile verilen tabak, çanakları hatırlattı. Bir öbür yandan ise “kendin pişir-kendin ye” müzisyenlerin müziğin temel kurallarını alt üst ederek yaptıkları müziklerin haddinden fazla istek görmesi de işin cabası… Sahiden kim dinliyor bu müzikleri? Asıl sorun daha temelde yer alıyor. Türkiye’de müzik piyasası, son 20 yıldır gerek üretim gerekse münasebetler açısından ne yazık ki büyük bir bozulma ile karşı karşıya… Bu bozulmanın en büyük nedeni tamamı ile şahsidir. Başka bir söz ile liyakat ile hakikat orantılıdır. Bugün ne yazık ki müzik piyasamızda insan kalitesi, liyakat ve işinin ehli bireyler piyasanın aktörleri değiller. Hal bu türlü olunca büyük bir kalitesizlikle karşı karşıya kalmamız kaçınılmaz oluyor. İşin ehli bireyler ise kenarda, köşede olan biteni izliyorlar. Mecburi bir sürgün üzere düşünün. Ülkemizde müziğin bozulmasının temel nedeni “iş” yapacak insanların yerine amatörlerin başrol oynamaları…
Luminate raporunda söz edildiği üzere İspanyolca, Fransızca, Japonca, Korece, İtalyanca, Almanca ve Arapça, ABD’li müzik dinleyicileri ortasında ilgi görür lakin bizim müziğimiz bu skala içerisinde yer alamaz. Nedenleri çeşitli…
Sevgiyle kalın.
Not: Kelam konusu rapor için luminatedata.com sitesini ziyaret etmenizi öneririm.